Według Światowej Organizacji Zdrowia, możemy zjadać nawet 10 jajek tygodniowo bez obawy o swoje zdrowie. Jaja są bogatym źródłem pełnowartościowego, łatwo przyswajalnego białka. Jedno jajko to ok. 25 procent zapotrzebowania dorosłego człowieka na ten składnik. Ponadto jajko jest źródłem niemal wszystkich witamin, z wyjątkiem witaminy C. To doskonałe źródło witamin A, E i D oraz luteiny, która ma pozytywny wpływ na nasz wzrok.
Poznajcie kilka ciekawostek, porad oraz przepisów z wykorzystaniem jajek.
Czy wiedzieliście, że…?
- W ciągu roku kura może znieść nawet 340 jajek.
- Tradycyjną berlińską przekąska są marynowane jajka na twardo.
- Prawdopodobnie najstarszym globusem na świecie jest model pochodzący z 1504 r., wykonany z dwóch połączonych połówek strusich jaj.
- Największą jajecznicę na świecie przyrządziło ponad 20 kucharzy na Mauritiusie. Wykorzystali do tego celu 35 tysięcy jaj, 430 kg masła, 246 litrów mleka, 10 kg soli i 2 kg mielonego pieprzu. Jajecznica ważyła 2 466 kg i nakarmiono nią prawie 8 tysięcy osób.
- Najcięższe kurze jajo zniosła w 1956 r. kura z New Jersey. Ważyło ono 454 g, miało podwójne żółtko i podwójną skorupkę.
- Wysiadując jajo, kura obraca je w gnieździe aż 50 razy na dobę.
- Kury rasy Araucana są nazywane kurami wielkanocnymi, ponieważ znoszą niebieskie, zielone, różowe i brązowe jaja.
- Skorupka jaja ma ponad 17 tysięcy porów.
- Największym światowym producentem jaj są Chiny. Roczna produkcja przekracza 160 bilionów sztuk.
Warto wiedzieć na co dzień:
Jak poznać czy jajko jest świeże?
Pierwszą kontrolę świeżości możecie przeprowadzić już w sklepie. Świeże jajka są matowe i pokryte wapiennym pudrem. Błyszcząca skorupka oznacza, że albo są nieświeże (puder opadł) albo zostały umyte, co w Polsce jest niezgodne z prawem, ponieważ grozi skażeniem jajek.
W domu możecie sprawdzić świeżość jajka, zanurzając je w szklance wody. Świeże jajko pozostanie na dnie, a stare będzie unosić się pod powierzchnią. To dzięki porowatej skorupce, przez którą odparowuje część wody znajdującej się w jajku. Tworzy się wówczas komora powietrzna, która powiększa się im jajko jest starsze.
Jak odróżnić jajko surowe od ugotowanego na twardo?
Wystarczy pokręcić jajkiem na blacie. Ugotowane jajka będą się gładko kręcić. W surowym jajku ciecz sprawia, że przy kręceniu jajko buja się na boki.
Jaki okres przydatności do spożycia ma jajko?
Zgodnie w przepisami Unii Europejskiej, surowe jajka należy zużyć w ciągu 28 dni od zniesienia a na opakowaniu producent musi wskazać datę maksymalnej przydatności do spożycia.
Ugotowane jajko ma trwałość około 21 dni. Jeśli jednak skorupka pęknie w trakcie gotowania, ten okres skraca się do 2-3 dni.
Pozostałe np. z pieczenia surowe żółtka lub białka można zamrozić i w ten sposób przechować do następnego wykorzystania.
Co znaczą oznaczenia na skorupce?
W handlu detalicznym dostępne są kurze jaja klasy A. Kod na skorupce mówi nam, z jakiego systemu chowu, państwa oraz zakładu pochodzą. Kod systemu hodowli odnosi się do sposobu, w jakim chowane są kury.
0 – jajka pochodzą z produkcji ekologicznej,
1 – jajka z chowu na wolnym wybiegu,
2 – jajka z chowu ściółkowego,
3 – jajka z chowu klatkowego.
Im niższy kod systemu hodowli, tym jajka zdrowsze i bardziej wartościowe. Na oznakowaniu jest także informacja o kodzie państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a także oznaczenie zakładu składające się z kodu województwa, kodu powiatu, kodu zakresu działalności zakładu, kodu firmy w danym powiecie.
Na koniec kilka prostych przepisów z jajkiem w roli głównej.
Pasta jajeczna do kanapek
Składniki:
- 400 g białego sera półtłustego
- 7 jajek ugotowanych na twardo
- dwa pęczki szczypiorku
- 2 pęczki rzodkiewki
- 1/2 pęczka koperku
- pęczek cebulki dymki (razem z białą częścią)
- 1/2 szklanki gęstej, kwaśnej śmietany
- 2 łyżki majonezu
- 4 łyżki startego na drobnych oczkach sera żółtego
- sól, pieprz
Przygotowanie:
Ser rozgniatamy widelcem, a następnie dodajemy do niego drobno pokrojone rzodkiewki, szczypiorek, koperek i dymkę razem z cebulkami. Jajka ścieramy w całości na grubych oczkach tarki i dodajemy do sera. Dokładamy ser żółty, śmietanę i majonez. Doprawiamy solą i sporą ilością pieprzu.
Kotleciki z jajek
Składniki:
- 6 jajek
- 1 mała bułka
- 1/2 szklanki mleka
- cebula
- zielenina
- sól, pieprz
- bułka tarta
- tłuszcz do smażenia
Przygotowanie:
Bułkę moczymy w mleku, cebulę podsmażamy na tłuszczu. Ugotowane jaja mielimy w maszynce z bułką i podsmażoną cebulą. Następnie dodajemy surowe jajko, sól, pieprz oraz zieleninę i mieszamy. Z masy formujemy kotlety, obtaczamy w bułce tartej i smażymy z obu stron na złoty kolor.
Schab pieczony z jajkiem
Składniki:
- 1 kg schabu w kawałku
- 3 jajka
- sól, pieprz, papryka słodka, papryka ostra, zioła prowansalskie
Przygotowanie:
Schab myjemy i osuszamy, a następnie długim, ostrym nożem robimy w nim otwór. Nacieramy dokładnie przyprawami w środku i na zewnątrz. Przyprawiony schab owijamy folią i wkładamy do lodówki na całą noc. Jajka gotujemy na twardo, studzimy, obieramy i mrozimy, dzięki czemu nie odkształcą się i nie rozpadną podczas wkładania ich do schabu. Do otworu w schabie wkładamy jajka. Tak przygotowane mięso pieczemy około 1,5 godziny w temperaturze 180 stopni w rękawie do pieczenia.