„Czy to właściwe miejsce dla mojej mamy/taty? Czy żona/mąż będzie się dobrze czuł w nowym miejscu?” – to częste pytania towarzyszące osobom powierzającym opiekę nad chorym bliskim placówce opiekuńczej. Wybierając takie miejsce należy przeanalizować wszystkie aspekty, które mogą wpłynąć na komfort i bezpieczeństwo pobytu. ORPEA Polska, lider w stacjonarnej opiece długoterminowej z siecią domów opieki i klinik rehabilitacyjnych, radzi jak sprawdzić czy dana placówka zapewni właściwą opiekę oraz na co zwrócić uwagę przy wyborze miejsca, które ma przedłużyć lub przywrócić sprawność seniora.
1. Sprawdź podstawy prawne i doświadczenie
W Polsce powstaje coraz więcej prywatnych domów opieki (domów spokojnej starości, domów seniora, etc.). Niestety nie wszystkie posiadają wymagane zezwolenie. Według danych Najwyższej Izby Kontroli, w latach 2011-2014 na 150 mazowieckich placówek oferujących opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym i w podeszłym wieku, tylko niespełna 90 posiadało zezwolenie wojewody i wpis do odpowiedniego rejestru. Dlatego zawsze warto zapytać od kiedy dane miejsce funkcjonuje i jakim państwowym instytucjom kontrolnym podlega. Weryfikacja jest znacznie łatwiejsza w przypadku ośrodków opiekuńczo-leczniczych, których wykaz jest dostępny na stronie www.rpwdl.csioz.gov.pl. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych, wymagających specjalistycznej opieki (np. pacjenci leżący, bez kontaktu, z chorobami otępiennymi).
2. Opieka, ale jaka?
Prywatne domy opieki prześcigają się w ofercie atrakcyjnych aktywności dla seniorów (koncerty, występy artystyczne). Trzeba jednak pamiętać, że najważniejsza jest organizacja opieki, leczenia i zajęć terapeutycznych. Trzeba koniecznie sprawdzić jak podopieczni mają wypełniony wolny czas. Odpowiedni poziom może zagwarantować profesjonalny zespół lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarek i opiekunek, którzy odbywają regularne szkolenia i których praca jest dobrze skoordynowana. Tylko wtedy, przy udziale zespołu, możliwa jest aktywizacja chorego i efektywne leczenie, prowadzące do wydłużenia sprawności fizycznej i umysłowej. Zaplanowanie opieki powinno się rozpocząć już na samym początku – od zdiagnozowania stanu zdrowia, na co składa się m.in. ocena ryzyka związanego ze stanem odżywienia, ocena ryzyka upadku czy ocena ryzyka powstania odleżyn.
Weryfikując organizację opieki nad mieszkańcami, warto zapytać:
- Czy opieka pielęgniarek i opiekunek jest sprawowana przez całą dobę?
- Jak często w Domu opieki jest obecny lekarz?
- Jak zorganizowany jest proces podawania leków (co w przypadku wielolekowości seniorów ma bardzo duże znaczenie)
3. „Drugi dom” musi być bezpieczny
Żadna placówka nie zastąpi domu, ale odpowiednio przygotowane miejsce może zabezpieczyć indywidualne potrzeby chorego. Dlatego dokonując wyboru trzeba zwrócić uwagę na stopień przystosowania budynku do szczególnych wymagań osób starszych i niepełnosprawnych (brak barier architektonicznych, winda, przestrzeń do wspólnego przebywania, łóżka przeznaczone do opieki długoterminowej, łazienka bezpieczna dla osoby starszej) oraz aranżację pokoi – możliwość wstawienia ulubionego fotela czy biurka mają często większe znaczenie niż inne wygody. Ponieważ istotnym problemem osób starszych jest niedożywienie, ważne by sprawdzić w jaki sposób planowane są posiłki oraz czy dieta może być dostosowana do stanu pacjenta (np. żywienie dojelitowe, dieta dla cukrzyków).
4. Kontakt z rodziną to podstawa
Osoby, które nie są w stanie sprostać potrzebom niesamodzielnych bliskich przez całą dobę i decydują się powierzyć chorego czy niesamodzielnego współmałżonka bądź rodzica pod opiekę placówki zewnętrznej, często mają z tego powodu poczucie winy i wyrzuty sumienia. Dlatego bardzo istotne przy wyborze jest sprawdzenie możliwości odwiedzin – czy nie są ograniczone do konkretnych dni czy godzin. Wiedza o tym, jak funkcjonuje placówka, jak organizuje opiekę, terapie i inne aktywności, zmniejsza stres związany z pobytem bliskiej osoby w tym swoistym „drugim domu”. Potwierdzają to wpisy z forów internetowych: “Moja teściowa ma w ośrodku towarzystwo, a w swoim mieszkaniu była samotna. Teraz jest blisko nas, odwiedzamy ją niemal co weekend. Jest pod opieką bardzo zaangażowanego personelu. Dla niej najważniejsze jest to, że czuje się bezpiecznie i nie jest sama” czy “Uważam, że w tej chwili oddanie rodzica do domu opieki często nie jest złą sprawą. Opieka nad chorą osobą jest tak pracochłonna, że zwykle nie dajemy sami rady temu podołać. Dlatego też zamieszkanie w miejscu, gdzie wszyscy dookoła się tobą interesują, cały plan dnia układają pod ciebie, masz cały czas towarzystwo, jest często idealnym rozwiązaniem. Wiem jak to wygląda od wewnątrz i proszę mi wierzyć, że po pierwszych kilku dniach ludzie się aklimatyzują i wcale nie tęsknią za poczuciem, że byli dla najbliższych ciężarem. Zaczynają życie od nowa, bo nagle jest ktoś kto z chęcią nakarmi, zawiezie do fryzjera czy poczyta książkę”.
5. Podpisz umowę by wiedzieć za co płacisz
Decydując się na powierzenie opieki nad bliskim placówce opiekuńczej wskazane jest podpisanie umowy, która określi standard i warunki pobytu, a także zakres świadczonych usług. Jak podał UOKiK, właściciele domów opieki bardzo często stosują we wzorach umów niedozwolone postanowienia – m.in. zapisy o możliwości rozwiązania umowy ze skutkiem natychmiastowym (np. w przypadku pogorszenia stanu zdrowia i kondycji psychicznej podopiecznego, co często wiąże się z koniecznością niemal natychmiastowego opuszczenia placówki), brak zwrotu pieniędzy w przypadku niezrealizowania usługi, zmiany ceny bez zgody podpisującego umowę czy zmiany w jej treści bez prawa do wypowiedzenia. Szukając domu czy ośrodka opieki nie należy kierować się wyłącznie ceną. Warto pojechać do placówki, zobaczyć w jakich warunkach przebywają mieszkańcy, porozmawiać z personelem kierowniczym, zapoznać się ze wzorem umowy. Poznanie miejsca, gdzie będzie przebywała bliska osoba ułatwi dokonanie właściwego wyboru i zmniejszy stres towarzyszący tej trudnej decyzji.
6. Sprawdź czy Dom opieki stosuje procedury bezpieczeństwa przy przyjęciach nowych mieszkańców
testy, strefy o ograniczonym dostępie, etc. www.orpea.pl/aktualnosci/zasady-przyjec-podczas-pandemii/
Materiał przygotowany przez ORPEA POLSKA Sp. z o.o., partnera Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej.
Więcej informacji: www.orpea.pl
O NAS
ORPEA Polska działa od 2001 roku. Jest liderem stacjonarnej opieki długoterminowej. Oferuje blisko 1000 miejsc w nowoczesnych domach opieki dla seniorów (pod ORPEA Rezydencje) i klinikach, specjalizujących się w rehabilitacji neurologicznej, ogólnoustrojowej i kardiologicznej (pod marką CLINEA). Domy i kliniki są zlokalizowane na Mazowszu, w Chorzowie i we Wrocławiu, gdzie poza domem opieki funkcjonują Mieszkania dla Seniorów (formuła assisted living) oraz Centrum Alzheimera. W domach mieszkają seniorzy, którzy ze względu na wiek i stan zdrowia wymagają codziennego wsparcia i całodobowej opieki oraz osoby, które zakończyły pobyt w szpitalu po przebytej chorobie lub operacji, ale nie są jeszcze gotowe, by funkcjonować samodzielnie. Wśród podopiecznych są także osoby dotknięte tzw. chorobami otępiennymi (demencja) w przebiegu głównie choroby Alzheimera i Parkinsona. O zdrowie i bezpieczeństwo mieszkańców i pacjentów dba ponad 750-osobowy zespół (pielęgniarki i opiekunki, fizjoterapeuci, lekarze, terapeuci zajęciowi, logopedzi i psycholodzy, personel pomocniczy i administracyjny). ORPEA Polska oferuje opiekę na oddziałach rehabilitacyjnych oraz w ośrodkach opiekuńczo-leczniczych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia lub w formie komercyjnej. Firma jest częścią największej w Europie sieci domów opieki i klinik rehabilitacyjnych ORPEA, obecnej w branży od 1989 roku z potencjałem blisko 90 000 miejsc (ponad 1000 placówek) w 23 krajach.