Myśląc o procesie starzenia, najczęściej koncentrujemy się na najbardziej widocznych i odczuwalnych zmianach, związanych z naszym wyglądem, zdrowiem czy sprawnością motoryczną. Mniej uwagi poświęcamy zaś sprawności intelektualnej, a przecież kondycja mózgu ma ogromny wpływ na nasze życie!
Około 40. roku życia w mózgu rozpoczynają się procesy starzenia, które odpowiadają za stopniowe obniżanie wskaźników naszej sprawności intelektualnej. Ma to związek ze zmianami, jakie zachodzą w budowie komórek nerwowych – w ich otoczce mielinowej zaczynają pojawiać się ubytki i przewężenia – co powoduje zmniejszenie sprawności przechodzenia impulsów przez nasz układ nerwowy. Proces ten ma bezpośrednie przełożenie na obniżenie wskaźników funkcjonowania pamięci i zdolności uczenia się oraz negatywnie wpływa na naszą sprawność fizyczną.
To, jak szybko w naszym mózgu zachodzą procesy starzenia, zależy nie tylko od czynników, na które nie mamy wpływu, ale również od stylu życia, jaki prowadzimy. Dobrze zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna, odpoczynek i rozrywka intelektualna to najlepszy przepis na utrzymanie dobrej sprawności intelektualnej.
Dieta dla mózgu
Dla naszego mózgu najlepsza jest dieta lekkostrawna bogata w węglowodany złożone, nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3 oraz witaminy i minerały. Bardzo ważne jest również nawadnianie organizmu – picie wody wspomaga procesy biochemiczne w mózgu.
Jednak trzeba pamiętać, że dieta seniorów powinna odpowiadać na ich indywidualne potrzeby związane w wiekiem, płcią, podejmowaną aktywnością oraz stanem zdrowia. Dlatego w kwestiach związanych z doborem właściwie zbilansowanego odżywiania zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Ruch to zdrowie
Regularna aktywność fizyczna to najlepszy sposób na dotlenienie naszego mózgu. Najbardziej wartościowe są ćwiczenia na świeżym powietrzu. Jednak, jeżeli warunki na zewnątrz nie są sprzyjające (pogoda, jakość powietrza), nie powinniśmy rezygnować z aktywności, tylko przenieść się z ćwiczeniami do własnego mieszkania lub klubu sportowego.
Nie bez znaczenia są również ćwiczenia, jakie wykonujemy – najlepiej, aby były one dobrane przez fizjoterapeutę lub trenera, w oparciu o nasze możliwości, potrzeby i preferencje. Bycie seniorem nie wyklucza z uprawiania sportów, których dotąd nie uprawialiśmy. Warto więc – o ile tylko nie jest to niewskazane – spróbować przygody z jazdą na rolkach, nauczyć się pływać czy podjąć praktykę jogi.
UWAGA! W okresie stanu pandemii koronawirusa zalecamy korzystanie wyłącznie ze zdalnych porad fizjoterapeutów i trenerów sportu. Aktywność fizyczna powinna ograniczać się do ćwiczeń w domu.
Sen
Bezsenność i chroniczne niewysypianie są przyczyną stopniowej degeneracji komórek nerwowych. Ale niepokojącym sygnałem może być również nadmierna senność, będąca objawem nieprawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Dlatego, aby zadbać o zdrowie i sprawność swojego mózgu trzeba zatroszczyć się o odpowiednią ilość i komfort snu.
Na jakość snu ma wpływ wiele czynników. Niektóre z nich są pochodną naszych osobistych wyborów związanych np. z przyjętym trybem życia czy dietą, inne zaś mają związek z czynnikami, które niekoniecznie możemy samodzielnie kształtować (stan zdrowia, trudności emocjonalne itp.). Dlatego wszystkie problemy ze snem trzeba konsultować z lekarzem – mogą one mieć związek z chorobą – a wtedy tylko właściwa diagnoza i leczenie mogą je rozwiązać.
Główka pracuje
Trening mózgu jest najlepszą bronią w walce z procesami starzenia. Dlatego warto podejmować rozmaite wyzwania intelektualne, najlepiej takie, które sprawiają nam przyjemność i rozbudzają nasze zainteresowania.
Wśród zajęć najbardziej mobilizujących mózg do działania wymienia się czytelnictwo, naukę oraz rozwiązywanie zagadek logicznych. Warto więc każdego dnia przeczytać choć kilka stron książki lub gazety, nauczyć się czegoś zupełnie nowego (np. refrenu zasłyszanej w radiu piosenki) oraz rozwiązać krzyżówkę, rebus, sudoku, czy wykreślankę. Te trzy proste czynności są nie tylko dobre dla naszego mózgu, ale mogą również sprawić dużo przyjemności.
Seniorze, popraw swoją sprawność intelektualną – zadbaj o dietę, aktywność, sen i rozwiąż krzyżówkę>>>
Materiał przygotowany przez Fundację Ziko dla Zdrowia, partnera społecznego Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej. Więcej zdrowych porad Fundacji Ziko dla Zdrowia znajdziesz na www.zikodlazdrowia.org