Żywokost lekarski, znany też jako kosztywał, występuje na terenie całej Polski w sąsiedztwie rzek, jezior i stawów. Surowcem wykorzystywanym w zielarstwie jest jego korzeń, zawierający szereg dobroczynnych składników, jak np. alantoina, aminokwasy, aspargina, fenolokwasy i sole mineralne. Poza dobrymi właściwościami, żywokost zawiera niezwykle szkodliwe alkaloidy pirolizydynowe, charakteryzujące się wysoką toksycznością. Ich stosowanie może doprowadzić do zatrucia, uszkodzenia wątroby, zaburzeń układu nerwowego, a także rozwoju chorób nowotworowych. W związku z tym stosowanie wewnętrzne żywokostu jest niewskazane i ogranicza się do powierzchni skóry. Alantoina zawarta w korzeniu żywokostu działa przeciwzapalnie, łagodzi ból i zmniejsza obrzęki. Poza tym stymuluje tkanki do szybszej odbudowy i sprawia, że ubytki kostne po złamaniach szybciej się wypełniają.
Zastosowanie:
- Złamania i skręcenia
- bóle mięśni
- bóle stawów, reumatyczne
- wspomagająco w leczeniu osteoporozy
- oparzenia i odmrożenia
- odleżyny, owrzodzenia
- rany, podrażnienia skóry
Przeciwwskazania i skutki uboczne:
W związku z obecnością toksycznych alkaloidów, nie należy stosować preparatów z żywokostu na otwarte rany, przez które szkodliwe składniki mogłyby łatwiej przenikać do krwioobiegu. Wskazane jest też, aby stosować kurację preparatami z żywokostu maksymalnie 10 dni. Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny całkowicie zrezygnować z preparatów na bazie tej rośliny.
Na koniec przepisy z wykorzystaniem żywokostu lekarskiego, przydatne w domowej apteczce:
Maść z korzenia żywokostu
Świeży korzeń żywokostu dokładnie myjemy, suszymy i mielimy w blenderze. W garnku rozpuszczamy smalec, gęsi tłuszcz lub masło shea. Następnie dodajemy zmielony korzeń w proporcjach: 50 g korzenia na 250 g tłuszczu. Całość mieszamy i pod przykryciem odstawiamy na noc. Następnego dnia podgrzewamy i przekładamy do słoiczka. Gotową maść możemy przechowywać w suchym i chłodnym miejscu przez kilka miesięcy, nawet do pół roku. Nacieramy nią bolące mięśnie i stawy.
Odwar z żywokostu
Pół szklanki korzenia żywokostu gotujemy przez 10 minut w litrze wody. Następnie odstawiamy na ok. 10 minut, odcedzamy i zostawiamy do ostygnięcia. Tak przygotowanym odwarem przemywamy podrażnioną lub zranioną skórę. Do skóry podrażnionej możemy przyłożyć na pół godziny okład nasączony żywokostem.