Poniższa propozycja przedstawia jadłospis na 3 dni, w podziale na 5 posiłków, o dziennej kaloryczności ok. 1900-2000 kcal. Niektóre przepisy uwzględniają zastosowanie doustnych preparatów odżywczych (1 butelka = 125 ml, 300 kcal, 12 g białka) w celu zwiększenia wartości odżywczej posiłku. Ich zastosowanie, po konsultacji z lekarzem, warto rozważyć w przypadku osób, które z różnych przyczyn mogą być zagrożone wystąpieniem niedożywienia lub niedożywienie już zostało u nich stwierdzone.
DZIEŃ 1
Śniadanie: Kanapki z wędliną z piersi kurczaka i wiosennymi warzywami
(Energia: 334 kcal, Białko 19.48 g, Tłuszcze: 10.22 g, Węglowodany: 43.1 g)
Składniki:
- Chleb pszenno-żytni – 2 kromki (70 g)
- Koper – 1 łyżeczka (4 g)
- Pomidor – 1/2 sztuki (80 g)
- Masło ekstra – 1 płaska łyżeczka (10 g)
- Wędlina z piersi kurczaka – 4 plastry (60 g)
- Sałata masłowa – 4 małe listki (40 g)
Sposób przygotowania: Kromki chleba posmaruj cienko masłem i połóż kolejno sałatę, wędlinę z piersi z kurczaka, pomidora i posyp koperkiem.
Drugie śniadanie: Bananowe placki
(Energia: 360 kcal, Białko 15.74 g, Tłuszcze: 13.72 g, Węglowodany: 43.52 g)
Składniki:
- Wiórki kokosowe lub pasta kokosowa – 1 łyżka (6 g) w przypadku wiórków i 1 łyżeczka w przypadku pasty (6 g)
- Banan – 1/2 sztuki (60 g)
- Proszek do pieczenia – 1/2 łyżeczki (2 g)
- Jaja surowe – 1 sztuka (50 g)
- Mąka owsiana – 4 łyżeczki (20 g)
- Doustny Preparat Odżywczy (125ml) – 1 opakowanie
Sposób przygotowania: Rozgnieć widelcem banana w misce, wlej doustny preparat odżywczy w ulubionym smaku. Następnie dodaj jajko, proszek do pieczenia, wiórki (zamiast wiórków pastę kokosową, jeżeli pojawiają się problemy z połykaniem) i mąkę. Wszystko dokładnie wymieszaj. Ciasto powinno mieć konsystencję gęstej śmietany. Odczekaj 15 min i na suchej patelni usmaż placki na złoty kolor.
Obiad: Dorsz duszony w warzywach
(Energia: 392 kcal, Białko: 23.64 g, Tłuszcze: 14.07 g, Węglowodany: 44.16 g)
Składniki:
- Brokuły – 3-4 małe różyczki (50 g)
- Cukinia – 1/6 sztuki (40 g)
- Czosnek – 1 ząbek (5 g)
- Dorsz, świeży – 1 sztuka (100 g)
- Olej rzepakowy – 1/2 łyżki (5 ml)
- Natka pietruszki – 2 łyżeczki (12 g)
- Pomidor koktajlowy – 5 sztuk (100 g)
- Bazylia, suszona – 1 łyżeczka (1 g)
- Masło ekstra – 1 łyżeczka (10 g)
- Ziemniaki – 2 sztuki (180 g)
Sposób przygotowania: Warzywa (pomidor, cukinia, brokuły) dokładnie umyj i pokrój w drobną kostkę. Wyciśnij czosnek na warzywną kostkę, dodaj sól, pieprz i ulubione zioła – my proponujemy bazylię. Do naczynia żaroodpornego włóż pokrojone warzywa, dodaj do nich łyżeczkę oleju rzepakowego, połóż umytego i posolonego dorsza i piecz pod przykryciem w piekarniku nagrzanym do 180⁰C przez około 15-20 min. W międzyczasie ugotuj dwa małe ziemniaki i rozgnieć je, jak już będą gotowe, z łyżeczką masła. Wszystko podawaj razem.
Podwieczorek: Mus czekoladowy z owocami
(Energia: 555 kcal, Białko: 15.27 g, Tłuszcze: 14.48 g, Węglowodany: 93.38 g)
Składniki:
- Banan – 1 sztuka (120 g)
- Borówka amerykańska lub inne czerwone owoce (np. maliny, jagody) – 1 garść (50 g)
- Herbatniki – 2 sztuki (10 g)
- Kakao – 1/2 łyżki (5 g)
- Miód pszczeli – 1/2 łyżki (13 g)
- Doustny Preparat Odżywczy (125 ml) – 1 opakowanie
Sposób przygotowania: Zmiksuj banana, doustny preparat odżywczy, kakao i miód na gładką masę. Do pucharków rozkrusz herbatniki i wsyp je na dno naczynia. Na herbatniki wylej masę czekoladową i udekoruj owocami. My proponujemy borówki amerykańskie lub maliny, ale każde dobrze tolerowane owoce będą pasować.
Kolacja: Zupa krem z marchewki z jogurtem
(Energia: 276 kcal, Białko: 9.22 g, Tłuszcze: 8.03 g, Węglowodany: 44.66 g)
Składniki:
- Olej rzepakowy – 1/2 łyżki (5 ml)
- Chleb mazowiecki – 1 kromka (35 g)
- Cebula – 1/2 sztuki (50 g)
- Cytryna – sok z cytryny do smaku
- Czosnek – 1 mały ząbek (4 g)
- Marchew – 2 sztuki (90 g)
- Pietruszka, liście – 1/2 łyżeczki (3 g)
- Pieprz czarny – do smaku
- Ziemniaki – 1 mała sztuka (45 g)
- Jogurt grecki z pełnego mleka – 2 łyżki (40 g)
Sposób przygotowania: Marchewkę obierz i pokrój w talarki. Ziemniaka i cebulę obierz i pokrój w kostkę. Czosnek pokrój w plasterki. Duś warzywa ok. 15-20 minut pod przykryciem mieszając od czasu do czasu. Wlej wodę, zagotuj, a następnie zmniejsz ogień i gotuj przez kolejne 15 minut. Następnie całość zmiksuj na krem, dodaj jogurt naturalny i obficie posyp natką pietruszki. Podawaj z kromką pieczywa.
DZIEŃ 2
Śniadanie: Omlet z twarożkiem i pomidorami
(Energia: 322 kcal, Białko: 35 g, Tłuszcze: 13 g, Węglowodany: 16 g)
Składniki:
- Jaja kurze całe – 2 sztuki (100 g)
- Jogurt naturalny – 3 i 1/4 łyżki (80 g)
- Koper – 1 łyżeczka (4 g)
- Pomidor – 1/2 sztuki (80 g)
- Pieprz czarny – do smaku
- Ser twarogowy chudy – 3 plasterki (80 g)
- Sól – 1 szczypta (1 g)
- Mąka owsiana – 1/2 łyżki (6 g)
- Jogurt grecki z pełnego mleka – 1 łyżka (20 g)
Sposób przygotowania: Jajka wbij do miseczki. Dodaj przyprawy, łyżeczkę mąki i odrobinę wody (1-2 łyżki). Wlej masę na rozgrzaną patelnię. Smaż z dwóch stron bez tłuszczu, pod przykryciem. Jogurt wymieszaj z serem twarogowym i koperkiem. Ułóż twarożek na omlecie i rozłóż pomidorki. Dopraw wszystko solą i pieprzem.
Drugie śniadanie: Jaglanka z jabłkiem i cynamonem
(Energia: 591 kcal, Białko: 16.85 g, Tłuszcze: 13.97 g, Węglowodany: 102.67 g)
Składniki:
- Jabłko – 1 sztuka (180 g)
- Płatki jaglane – 5 łyżek (50 g)
- Cynamon, mielony – 1/2 łyżeczki (2 g)
- Doustny Preparat Odżywczy (125 ml) – 1 butelka
Sposób przygotowania: Do płatków jaglanych wlej doustny preparat odżywczy, dodaj starte jabłko, cynamon. Gotuj około 3 min. Zjedz po wystudzeniu.
Obiad: Klopsiki w sosie z warzywami i kokardkami
(Energia: 376 kcal, Białko: 27.43 g, Tłuszcze: 7.06 g, Węglowodany: 54.55 g)
Składniki:
- Białko jaja kurzego – 1 sztuka (35 ml)
- Cebula – 1/2 sztuki (50 g)
- Marchew – 1 mała sztuka lub pół średniej (45 g)
- Pietruszka, korzeń – 1/2 sztuki (40 g)
- Pomidory w puszce – 1/2 szklanki (120 g)
- Pieprz czarny – do smaku
- Tymianek, suszony – do smaku
- Sól – do smaku
- Makaron Farfalle (kokardki), gotowany – 3/4 szklanki (100 g)
- Indyk, mięso mielone – pół szklanki (70 g)
Sposób przygotowania: Ugotuj makaron – proponujemy kokardki, ale może być inny, ulubiony. Przygotuj klopsiki: do mięsa dodaj sól i pieprz do smaku, tymianek, białko jaja i wyrobić dłonią. Z mięsa formuj klopsiki. Gotuj w niewielkiej ilości wrzącej wody (wystarczy, że przykryją mięso). Cebulę pokrój w kostkę, marchewkę i pietruszkę obierz, pokrój w plasterki. Wyjmij klopsiki z wody, dorzuć warzywa i gotuj następne 5-7 min. Po tym czasie dorzuć pomidory i klopsiki i gotuj następne 10 min. Podawaj z ugotowanym makaronem.
Podwieczorek: Brzoskwiniowy budyń
(Energia: 554 kcal, Białko: 18.78 g, Tłuszcze: 15.09 g, Węglowodany: 87.76 g)
Składniki:
- Banan – 1/2 sztuki (60 g)
- Brzoskwinia – 3/4 sztuki lub dwie małe połówki brzoskwiń z puszki (60 g)
- Kasza jaglana – 1/3 woreczka (40 g)
- Serek homogenizowany naturalny – 2 łyżeczki (25 g)
- Doustny Preparat Odżywczy (125ml) – jedno opakowanie
Sposób przygotowania: Kaszę jaglaną przepłucz pod bieżącą wodą i następnie zalej wodą. Postaw na palnik i gotuj na wolnym ogniu ok. 10 minut, aż kasza wchłonie większość płynu. Ugotowaną kaszę pozostaw pod przykryciem, aby napęczniała i lekko ostygła. Dodaj doustny preparat odżywczy, banana, cynamon, serek homogenizowany i zmiksuj na gładką konsystencję. Wylej budyń do miseczki i udekoruj brzoskwiniami. Jeżeli nie masz brzoskwiń, użyj innych sezonowych owoców lub łyżki domowej niskosłodzonej konfitury.
Kolacja: Kanapka z łososiem i jajkiem
(Energia: 275 kcal, Białko: 21 g, Tłuszcze: 15 g, Węglowodany: 13.53 g)
Składniki:
- Chleb pszenno-żytni – 1 kromka (35 g)
- Koper ogrodowy – 1 łyżeczka (4 g)
- Pieprz czarny – do smaku
- Sok z cytryny – do smaku
- Masło – ilość wystarczająca do posmarowania jednej kromki (3 g)
- Tuńczyk we własnej zalewie – 2 łyżki (50 g)
- Jaja surowe – 1 sztuka (50 g)
- Sałata zielona, liście – 1 liść (5 g)
- Majonez kielecki – łyżka (10 g)
Sposób przygotowania: Chleb posmaruj masłem. Przygotuj pastę z tuńczyka, ugotowanego na miękko jajka, koperku i majonezu. Na chlebie ułóż sałatę, a na niej pastę oraz plasterki ogórka.
DZIEŃ 3
Śniadanie: Kanapki z pastą z tuńczyka
(Energia: 344 kcal, Białko: 26.07 g, Tłuszcze: 7.35 g, Węglowodany: 45.18 g)
Składniki:
- Jaja kurze całe – 1 sztuka (50 g)
- Chleb pszenno-żytni – 2 kromki (70 g)
- Koper – 2 łyżeczki (8 g)
- Ogórek kwaszony – 1 sztuka (60 g) – opcjonalnie
- Pomidor koktajlowy – 4 sztuki (80 g)
- Pieprz czarny – do smaku
- Tuńczyk kawałki w sosie własnym – 2 łyżki (60 g)
- Sałata masłowa (15g)
- Jogurt grecki z pełnego mleka – 1 łyżka (20 g)
Sposób przygotowania: Tuńczyka odsącz z zalewy, jajko ugotuj na miękko (3,5-5,5 minuty w zależności od wielkości), obierz i rozgnieć widelcem. Koperek posiekaj i dodaj do tuńczyka i jajka. Dodaj do składników łyżkę jogurtu naturalnego, sól i pieprz. Wszystkie składniki połącz i dokładnie wymieszaj. Pastę rozsmaruj na dwie kromki chleba i połóz na kanapkę ulubione warzywa. My proponujemy sałatę, pomidor lub ogórka kiszonego, jeżeli go dobrze tolerujesz.
Drugie śniadanie: Ryż zapiekany z owocami
(Energia: 582 kcal, Białko: 16.48 g, Tłuszcze: 12.51 g, Węglowodany: 104.62 g)
Składniki:
- Jabłko – 1/2 sztuki (90 g)
- Maliny – 1/3 szklanki (50 g)
- Miód pszczeli – 1/2 łyżki (12 g)
- Cynamon, mielony – 1/2 łyżeczki (2 g)
- Ryż biały – 1/2 woreczka (50 g)
- Sól – do smaku
- Doustny Preparat Odżywczy (125 ml) – 1 butelka
Sposób przygotowania: Ryż przepłucz, zalej wodą, dodaj szczyptę soli. Ryż przełóż do małego garnka, zalej wodą i gotuj na małym ogniu do miękkości (ok. 8-10 min.). Po tym czasie ryż wyłącz, odlej nadmiar wody, dodaj doustny preparat odżywczy, wymieszaj i zostaw pod przykryciem. W czasie gotowania pokrój swoje ulubione owoce np. jabłka, gruszki czy maliny. Ryż przełóż do małego naczynia żaroodpornego, dodaj szczyptę cynamonu i miód. Połóż na ryżu pokrojone owoce i zapiecz w piekarniku przez 10 min. Podawaj na ciepło.
Obiad: Pierś z kurczaka ze szpinakiem
(Energia: 455 kcal, Białko: 37.56 g, Tłuszcze: 18.08 g, Węglowodany: 37.07 g)
Składniki:
- Mięso z piersi kurczaka, bez skóry – 1/2 sztuki (100 g)
- Czosnek – 1 ząbek (5 g)
- Olej rzepakowy – 1/2 łyżki (5 ml)
- Ewentualnie gałka muszkatołowa mielona – 1/3 łyżki (1 g)
- Papryka, w proszku – 1/3 łyżeczki (1 g)
- Pieprz czarny – do smaku (1 g)
- Ser mozzarella – 1/3 sztuki (40 g)
- Sól – do smaku
- Szpinak – 2 garście (50 g)
- Masło – łyżeczka (5 g)
- Ziemniaki – 2 sztuki (180 g)
Sposób przygotowania: Pierś z kurczaka umyj i lekko rozbij ręką. Dopraw solą, pieprzem i słodką papryką. Szpinak poddusi
z łyżeczką oleju rzepakowego, przypraw solą, pieprzem, gałką, dodaj przeciśnięty przez praskę jeden ząbek czosnku. Na filet połóż szpinak i plaster mozzarelli. Wszystko zawiń w folię aluminiową i włóż do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na ok. 20 minut. W międzyczasie ugotuj ziemniaki i rozgnieć je z masłem. Podawaj z pokrojonymi pomidorami.
Podwieczorek: Sałatka z jabłek i selera
(Energia: 318 kcal, Białko.: 16.67 g, Tłuszcze: 15.56 g, Węglowodany: 30.64 g)
Składniki:
- Jabłko – 1 sztuka (170 g)
- Jogurt naturalny – 2 łyżki (40 g)
- Seler naciowy – 4 łodygi (180 g)
- Ser gouda – 3 plastry (50 g)
- Sok z cytryny do smaku
Sposób przygotowania: Obrane jabłka pokrój w kostkę i skrop sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. Posiekaj łodygi selera i pokrój ser w drobną kostkę. Można również zetrzeć ser na tarce o grubych oczkach. Dodaj jogurt naturalny, sól i pieprz.
Kolacja: Zupa krem z białych warzyw – przepis na trzy porcje
(Wartość odżywcza na 1 porcję: Energia: 368 kcal, Białko: 13.05 g, Tłuszcze: 8.89 g, Węglowodany: 64.45 g)
Składniki:
- Chleb mazowiecki – 3 kromki (110 g)
- Cebula – 1 sztuka (100 g)
- Czosnek – 2 duże ząbki (10 g)
- Olej rzepakowy – 1 łyżka (10 ml)
- Pietruszka, korzeń – 1 sztuki (120 g)
- Natka pietruszki – 1 łyżeczka
- Por, opcjonalnie – 1/2 sztuki (70 g)
- Kurkuma, mielona – 1/2 łyżeczki (2 g)
- Seler korzeniowy – 1 sztuka (200 g)
- Pieprz czarny – do smaku
- Ziemniaki – 2 sztuki (180 g)
- Doustny Preparat Odżywczy (125 ml) – 1 opakowanie
Sposób przygotowania: Warzywa umyj (pietruszka, ziemniaki, seler, por) i obierz ze skórki. Pokrój wszystkie w kostkę i przełóż do garnka. Dodaj cebulę czosnek i podsmaż na oleju rzepakowym przez chwilę. Dopraw papryką słodką i ostrą, natką pietruszki, kurkumą, solą, pieprzem lub innymi ulubionymi przyprawami. Warzywa zalej wodą do poziomu warzyw i gotuj do miękkości. Po ugotowaniu dodaj doustny preparat odżywczy o smaku neutralnym. Wszystko miksuj i podaj z pieczywem i koperkiem.
